سوغات میاندواب

سوغات شهرستان میاندوآب قند بسیار شیرین و درجه یک آن میباشد.

 

مسجد طاق میاندوآب

مسجد طاق میاندوآب :

این بنا در کوچه طاق , منشعب از خیابان 17 شهریور واقع است و به نظر میرسد که بین سالهای 1210 ـ 1200 هجری قمری توسط « احمد خان بیگلر بیگی » حاکم مراغه ساخته شده است

 

سد نوروزلو

عکس سد نوروزلو شهرستان میاندواب

 

تاریخ شهرستان میاندوآب

تاریخ شهرستان میاندوآب

نام شهر و تاریخ بنا

میاندوآب از سه کلمه (میان.دو.آب) تشکیل شده است. وچه تسمیه این شهر به خاطر قرار گرفتن در میان دو رودخانه زرینه رود و سیمینه رود است .

شهر میاندوآب در زمان نادرشاه قصبه ( آبادی بزرگ که از چند ده تشکیل شده باشد. ) بزرگی بوده است. در جریان لشگر کشی نادر قلی سپه سالار وقت ارتش ایران  به آذربایجان در سال 1142 هجری قمری از قلعه میاندوآب نام برده میشود .

در تاریخ افشار مکررا" از میاندوآب سخن به میان آمده است. در شرفنامه امیر شرف بدلیسی که بنام تاریخ کردستان معروف است، در صفحه 182 از این ناحیه به نام " دوآب" نام برده میشود .

میرزا مهدی خان استرآبادی مورخ و منشی نادرشاه در کتاب معروف خود (دره نادری) درباره آمدن نادر به میاندوآب بحث مفصلی دارد، در اسناد دوره قاجاریه این منطقه مرحمت آباد نامیده میشود .

چنانچه فتحلی شاه دومین پادشاه این سلسله که از سال 1212 تا 1250 هجری قمری در ایران حکومت میکرد میاندوآب را به موجب فرمانی مفصل به احمد خان مقدم مراغه ای، بیگلربیگی آذربایجان واگذار میکند و از آن زمان قسمتی از حومه شهر میاندوآب مرحمت آباد نامیده میشود .

 

موقیعت شهر میاندوآب

 

این شهرستان در حد فاصل بین شهرهای بوکان، ملکان، مهاباد و شاهیندژ واقع شده است و در واقع پل ارتباطی برای استان های آذربایجان‌ غربی، آذربایجان‌ شرقی و کردستان محسوب می‌گردد .

مساحت شهرستان میاندوآب 2694 کیلومتر مربع است و در طول جغرافیایی 46 درجه و 6 دقیقه‌ی شرقی از نصف‌النهار گرینویچ و در عرض 36 درجه و 58 دقیقه‌ی شمالی از خط استوا در وسط جلگه‌های منتهی به دریاچه‌ی ارومیه با ارتفاع 1314 متر از سطح دریا قرار دارد. آب و هوای منطقه متغیر بوده، دارای تابستانهای نسبتاً گرم و زمستانهای مختصر سرد میباشد. میزان بارش متوسط در منطقه 289 میلی‌لیتر ثبت شده است .

 میاندوآب چنان که از اسمش پیداست به علت قرار گرفتن در میان دو رودخانه‌ی زرینه‌رود و سیمینه‌رود به این نام، نامگذاری شده است. جمعیت شهرستان میاندوآب ( بنا بر آمار رسمی سرشماری سال 1390 )  260586 نفر میباشد. از این جمعیت 123081 نفر در مرکز شهرستان و  137505 نفر در روستاهای تابعه زندگی میکنند .

میاندوآب شهر کشاورزی و تا اندازه‌ ای صنعتی است. این شهرستان از نظر کشاورزی و دامپروری پس از ارومیه در استان رتبه‌ی دوم را دارد و از نظر صنعت نیز پس از شهرهای ارومیه و خوی در جایگاه سوم استان قرار گرفته است .

دین و مذهب مردم این شهرستان اسلام شیعه‌ اثنی‌ عشری بوده و در روستاهای مشرف به استان کردستان درصدی از برادران سنی مذهب نیز زندگی می‌کنند .

زبان و لهجه‌ی مردم میاندوآب ترکی آذربایجانی است و از خصوصیات بارز مردم این شهرستان صداقت و ایثارگری، میهمان‌ نوازی و متعصب بودن به آداب و رسوم می‌باشد .

خوشبختانه میاندوآب به واسطه‌ی قرار گرفتن در بین استان های آذربایجان‌ غربی ، آذربایجان‌ شرقی و کردستان در سالهای اخیر مورد توجه بسیار قرار گرفته است و از نظر صنعتی، کشاورزی، ارتباطات و توسعه‌ی فرهنگی جزء محورهای اصلی سرمایه‌گذاری در جنوب استان به شمار آمده است .

کشف چندین اثر باستانی در اطراف میاندوآب، نشانگر اسکان بسیار قدیمی منطقه در دورانهای ثبت نشده تاریخ هست. در اوایل سلطنت آقا محمد خان قاجار به دنبال کوچ اجباری جمعیتی از منطقه کرمان به اهالی شهر اضاف شدند و در مدت دو نسل در جمعیت ترک میاندوآب استحاله گشتند .

اسامی برخی محله‌ها و شهرت‌ها مانند رابریلر، سیرجانیلر و کرمانی نشانگر این حرکت جمعیتی بوده. دو دلیل اصلی این حرکت جمعیتی مهاجرت اجباری یا تبعید در اثر شورش ذکر شده .

سرکوبی یاغی‌های منطقه کرمان و اسکان جمعیت بیشتر در این منطقه به منظور مقابله با حملات کردها به بناب و مراغه بوده است . این شهر در واقع مرز منطقه ترک نشین و کردنشین است .

تهاجمات متعدد بعضی از قبایل محلی کرد در این منطقه تا اواخر مشروطیت ادامه داشت . در این برهه گزارشهای بسیاری از حملات به کردان توسط لشکر شجاع‌ السلطنه نیز ثبت شده است .

در سالهای متلاطم جنگ جهانی اول میاندوآب نیز مانند بسیاری مردم منطقه طعم تلخ قحطی‌ ها و بی ثباتی ایران را کشید. دولت ایران در هرج و مرج خان خانی‌ های محلی و آشفتگی سیاسی بود.

 در این دوره دول انگلیس و آمریکا به وساطت مبلغان مسیحی خواستار برقراری یک جمهوری مسیحی به رهبری ارامنه و آشوری ها با مرکزیت ارومیه بودند .

در اواخر جنگ دوم جهانی ارتش شوروی کنترل این منطقه را به دنبال تبعید رضا شاه به دست گرفت. در این سالها حزب دمکرات (دمکرات فرقه سی) به رهبری جعفر پیشه‌وری هواداران بسیاری را در میاندوآب و اطراف به خود جلب کرد. به روایتی برگزاری کلاسهای ترکی و اداره منظم شهر در این دوره کوتاه باعث خوش بینی اهالی به این حزب شد و به روایتی دیگر مردم منطقه از این حزب ناراضی بوده و پیش از رسیدن نیروهای دولتی خود به مبارزه با حزب دموکرات پرداخته و بساط آنها را برچیدند . ( یاشاشسین, آذربایجان, )

بیمارستان عباسی:

این بیمارستان یادمانی از نیکان است که بوسیله بانوی نیکوکاری در سال 1331 در میاندوآب پی افکنده شد . زهرا سلطان عزت السلطنه بانی بیمارستان ، دختر رضا قلی خان نظام السلطنه در سال 1312 ه.ق متولد شد .

وی در سال1329 با پسر عبدالحسین میرزا فرمانرما سیاستمدار نامدار معاصر ازدواج کرد . عباس میرزا سالار لشگر شوهر زهرا سلطان از بطن عزت الدوله دختر مظفرالدین شاه است .

سالار لشگر حاکم همدان بود و پس از طی مراحل گوناگون و بحران های سیاسی بالاخره در سال 1314 خورشیدی در گذشت . زندگی این بانو پس از سالار لشگر آشفته و پر رنج بود و با وجود این ناملایمات ظرفیت نیکوکاری او پیوسته گوی سبقت را از دیگر نیکوکاران می ربود .

 

سخنی چند درباره محله لک شهر میاندواب

 

لک های میاندواب از تبار ایل بزرگ لک لرستان هستند که در سه بخش horroo (هو ررو) یا بخش چغلوندی، سلسله و دلفان ساکنند. لک های پراکنده در اقصی نقاط ایران ریشه واحد دارند که به تدریج و با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در سایر نواحی کشور ساکن شده اند .

به نظر میرسد در روزگار حکومت کریم خان زند (1159 تا 1193 هجری قمری) طوایفی از این ایل به همراه خان بزرگ لک به شیراز آمدند و به صلاح دید او در کرمان و بوشهر سکونت اختیار کردند .

 از آنجایی که سرداران و بزرگان لک های مستقر در کرمان با ملاحظه ی وابستگی به خاندان زند به طرفداری لطف علی خان زند برخاستند پس از آن که شهر کرمان به سال 1209 هجری قمری به تصرف آغامحمدخان در آمد و لطفعلی از منطقه متواری و به خوانین بم پناهنده شد .

آغامحمدخان به واسطه کینه و عداوتی که به خاندان زند و وابسته گانش داشت در صدد تنبیه و گوشمالی سرکردگان ایل لک برآمد و لک های مستقر در ناحیه سیرجان را همراه با سایر گروه های کرمانی مانند زرندی ها، رابری ها، سیرجانی ها و کرمانی ها در سال 1210 هجری قمری به میاندواب تبعید کرد.

(( برگرفته از کتاب مردمان میاندوآب نوشته جمشید محبوبی ))

 

 آثار باستانی

آثاری از حکومت مادها و اورارتور در روستای داش تپه موجود است,

 

مسجد طاق میاندوآب :

این بنا در کوچه طاق , منشعب از خیابان 17 شهریور واقع است و به نظر میرسد که بین سالهای 1210 ـ 1200 هجری قمری توسط « احمد خان بیگلر بیگی » حاکم مراغه ساخته شده است ,

بنای مسجد بصورت شبستانی ستوندار با پوشش طاق و گنبد است , پوشش این مسجد , متشکل از 9 گنبد کوچک است که بر طاق ها و چهارستون میانی و جزرهای دیواری قرار گرفته اند ,

که ستونهای میانی , مکعب شکل هستند , طاق ها از آجر با ملات گچ و شالوده از سنگ و دیوارها از خشت ساخته شده اند و در دوره های بعد , الحاقات زیادی به مسجد صورت گرفته است, 

داش تپه :

داش تپه به اعتبار آثار قلعه مانندی که روزگاری بر فراز آن بوده و دهانه آن با وسایل و مصالح لازم و با نهایت مهارت مسدود شده است در کنار روستای داش تپه در حوالی میاندوآب قرار دارد ,

در سمت شرقی تپه , محل یک درب ورودی به درون تپه دیده می شود که از ساروج و آهک ساخته شده است , اهالی محل , اقدامات زیادی برای ورود به تپه ( درون قلعه ) انجام داده اند که تاکنون بی نتیجه مانده است ,

محققین و باستان شناسان بسیاری از این تپه دیدن کرده اند و مقداری از بقایای ظروف سفالین خرد شده در اطراف تپه یافته اند ,

بین اهالی شهر مشهور است که قبر زرتشت پیامبر پاک آیین ایرانی درون این تپه قرار دارد , این تپه هنوز جز آثار باستانی به ثبت نرسیده است, 

پل میرزا رسول :

این پل تاریخی در 5 کیلومتری میاندوآب بر روی رودخانه زرینه رود بنا شده است , این اثر که قدمت آن به دوره قاجاریه می رسد در حال حاضر , در کنار جاده میاندوآب به ارومیه واقع شده است ,

طول این پل 52 متر و تعداد دهانه های آن 7 دهانه می باشد , مصالح بکار رفته در این بنا در قسمت پایه ها و سیل شکن ها , سنگ و در بقیه قسمت ها آجر می باشد , این بنا به شماره 2068 در فهرست آثار ملی ثبت شده است,

 پل کوسه لر :

پل کوسه لر در 10 کیلومتری شمال شرقی میاندوآب در مسیر جاده میاندوآب به شهر چهار برج در روستای کوسه لر بر روی کانالی به نام « آجی گوبی » که از زرینه رود منشعب است ساخته شده است ,

با توجه به نوع ساخت آن قدمت این پل به اواخر دوره قاجاریه برای ارتباط میان دو طرف کانال آب می رسد , پل کوسه لر دارای 2 پایه است که با لاشه سنگ و ملات آهک بر روی پی های نه چندان محکم استوار گشته اند پایه ها 6/1 متر عرض و 5/4 متر طول و در جهت مخالف جریان آب دارای آب شکن های مثلثی می باشند که هم اکنون بقایای آنها باقی مانده است , طول آب شکن ها حدود 1 متر و ارتفاع پایه ها و آب شکن ها از کف پل تا قسمت پایه طاقها 5/1 متر   می باشد,

ساختمان پل دارای سه دهانه یا چشمه است که طول آنها 2 متر و ارتفاع آنها از کف پل 2/3 متر می باشد و با آجر و ملات آهک ساخته شده است , در حال حاضر این پل متروکه می باشد و پیشنهاد می شود پس از مرمت با همان کاربری سابق خود جهت عبور عابر پیاده استفاده شود,

 

از دیگر آثار تاریخی و باستانی میاندوآب می توان به نقاط زیر اشاره کرد :

مجاری صخره ای معروف به چهل پله , امازاده تاجن علی , قلعه هلاکو , آرامگاه ملا شهاب الدین , قلعه حسین آباد , قلعه خرابه , قزل قلعه ( قرن های 7 و 8 هـ , ق ) دلیک داش ( دوره تاریخی),

 

در این شهرستان,

علاوه بر موارد فوق تپه‌های تاریخی ذیل نیز قابل اشاره می‌باشد,

تپه قره گوزلو, تپه شین‌آباد, بقایای تپه یارجان علیا, جواد تپه سی, تپه کهنه کند, قوروقچی تپه سی, تپه چال خماز, تپه ایت اؤلن (سگ مرده), سیچان تپه سی, تپه انجیر داغی, تپه چلیک, تپه اوزون قلای, تپه گورآباد (تپه بازار), تپه قرمز خلیفه, تپه شورجه باروق, یاغلان تپه, تپه سد نوروزلو,تپه گرده شین, رش, تپه همین باریک, تپه گرد, تپه عباس بلاغی, تپه شیطان تختی, تپه کشاویر, تپه چراغ بابا, تپه ملک‌آباد, پاره تپه, تپه فسندوز, تپه دولت آباد , تپه قلعه هلاکو, تپه مادی, تپه قبچاق, تپه اوزون قشلاق,   اوچ تپه شهرک, باو تپه یا (اسلام تپه), تپه میرزا علی عسگر, حاج تپه سی, تپه قبرستان ـ فیروزآباد, میرزا نظام تپه سی, ایلان تپه سی, نصیبان تپه سی, تپه کول یری ورزن, دوشان تپه, تپه صارمی, تپه‌های یقین علی تپه, دم دم تپه, تپه اوچ تپه گرد, تپه بازار شیطان آباد, داش تپه,  تپه چوغان لو, گردملاحسن, تپه سوگلی تپه, تپه قره تپه, زمین‌های گاومیش گولی, ارمنی تپه, شورتپه, تپه‌های نصیر کندی, تپه و گورستان قاریاغدی, تپه شوریجه, تپه ملا شهاب‌الدین شماره 1, تپه چهار برج قدیمی, تپه‌های آی دیشه, گوگ تپه

 

جاذبه های گردشگری شهرستان

رودخانه ی زرینه رود این رودخانه که از داخل شهر میاندوآب می‌گذرد از رودخانه‌های پرآب می‌باشد, که اطراف این رودخانه از جمله تفرجگاه های اهالی در روزهای تعطیل می‌باشد

رودخانه ی سیمینه رود از دیگر رودخانه‌های این شهرستان می‌باشد, که اطراف آن دارای مناظر سرسبز بوده و پل تاریخی میرزا رسول بر روی آن واقع می باشد

لیلان چای این رودخانه از کوههای سهند آذربایجان شرقی سرچشمه می‌گیرد و به این شهرستان سرازیر می‌شود

غار جبیک لو موقعیت : درمحل روستای جبیک لوی به فاصله 25 کیلومتری شهرستان میاندوآب واقع شده است که یکی از جاذبه های طبیعی وگردشگری به شمار می رود,

آبشار اوزاناین آبشار در روستای اوزان به فاصله 70 کیلومتری از شهرمیاندوآب واقع شده است,

 

منبع البته متن داخل سایت منبع این شکلی نبود کلی زمان برد تا ویرایشش تموم بشه من نمیدونم ادمین این سایت چه طوری دیپلم گرفته ؟؟؟ و اما منبع  کلیک کنید